به‌ڕێزان و خۆشه‌ویستان، میوانانی ئه‌م وبلاگه
سانسور و تفتیشی عقیده و نه‌زه‌ر هه‌میشه به‌شێک بووه له ململانێی ده‌سه‌ڵاته پاوانخوازه‌کان، له گه‌ڵ نووسه‌ران و ئازادیخوازان و نوێ بیران. من که ده‌ستم کرد به دانان و کردنه‌وه‌ی ئه‌م وبلاگه، ئه‌مزانی که مادام وبلاگێکی فارسیه، عاقبت ڕۆژێک له ڕۆژان به شێوه‌یه‌ک له شێوه‌کان سانسۆڕم ئه‌که‌ن و ناهێڵن درێژه به بڵاو کردنه‌وه‌ی وتاره‌کانم لێره بده‌ن. که گۆڤاری زامه‌کانم... ئه‌نووسی تێگه‌یشتم که ناتوانم بابه‌ته‌کان له وۆڕده‌وه کۆپی بکه‌م و بیانخه‌مه سه‌ر ئه‌م وبلاگه، ئه‌و کاره‌ی که پێشوتر ئه‌متوانی بیانکه‌م و وتاره پێشوه‌کانم به‌و شێوه لێره‌ش بڵاو ده‌کرده‌وه! ئه‌مان وبلاگه‌که‌ی منیان وا ده‌ستکاری کردووه که من لێره به‌س بتوانم بنووسم، به‌ڵام وتاره‌کانم ناتوانم کۆپی بکه‌م و لێره بیانخه‌مه به‌ر دیده‌ی خوێنه‌ران. دیاره ئه‌وه بۆ منیش هه‌م کارێکی زیادی و هه‌م تاقه‌ت پڕووکێنه که هه‌مدیسان وتاره‌کان لێره تایپ بکه‌مه‌وه و له ئاکامدا کاری بڵاوکردنه‌وه‌ی من لێره ئا به‌م شێوه کۆتایی پێ دێت. دیاره ڕه‌نگه جار و بار شتێکی کورت یا خۆ یادداشتێک لێره بڵاو بکه‌مه‌وه، یا خۆ لینکی نووسراوه‌کانم لێره، وه‌ک ئه‌وه‌ی زامه‌کانی بێ داییکی!! دابنێم، به‌ڵام به گشتی کاره‌کانی وه‌ک ڕابردوو ناچنه پێش و هیوادارم میوانانی به‌ڕێزی ئه‌م وبلاگه به گه‌وره‌یی خۆیان بمبوورن.
وابه‌سته بوون به خه‌ڵکی دیکه، ئه‌مانه‌شی به دواوه ئه‌بێت، جا بڵه‌ین چی، ده‌سه‌ڵات چیه؟ ئه‌بێت سه‌بر که‌ین، تا خۆمان وڵاتمان ئه‌بێت، ئه‌وجار وێبلاگیش داده‌نێین که سانسۆڕی تیا نه‌کرێت. بژی ئازادی ده‌ربڕینی بیر و باوه‌ڕ، نا بۆ سانسۆڕ و تێرۆر!
ئه‌یووب ڕه‌حمانی 04ی جۆزه‌ردانی 2710 واته 25ی مانگی مه‌ی 2010
۱۳۸۹ خرداد ۴, سه‌شنبه
۱۳۸۸ اسفند ۱۹, چهارشنبه
ژماره‌ی یه‌ک و دوو و سێی گۆڤاری "زامه‌کانی بێ داییکی!!" له ماڵپه‌ڕه جیاوازه‌کان.
ناوی گۆڤاره‌که که ته‌نیا 3 ژماره‌م لێیان ده‌ر کرد، "زامه‌کانی بێداییکی!!" یه، که وه‌ک ده‌بینن "یێی" داییکیم به دوودانه نووسیوه و ئه‌مه له ئه‌ساسدا به دوو "ی" هه‌ڵه‌یه، به‌ڵام من به قه‌ست وام ناو ناوه و هه‌ر بۆیه‌شه به دوا ناوه‌که‌دا دوو دانه نیشانه‌ی تێڕامان و واقمانم داناوه وه‌ک (!!) و وه‌ک له سه‌روتاری ژماره یه‌کدا باسم کردووه، لێره دایک مه‌به‌ست وڵاته و مه‌به‌ست کوردستانه یا مه‌به‌ست دایکی نیشتیمانه و له‌مبواره‌دا ئه‌م تێبینیه‌م به پێویست زانی!
ئێستاش ئێوه ئه‌توانن گۆڤاره‌کان له‌م ئادڕه‌سانه بخوێننه‌وه یا کۆپییان بکه‌ن!
ژماره یه‌ک http://rawij.com/kurdi/PDF/eyub/Zamekani.pdf
ژماره دوو http://rawij.com/kurdi/PDF/eyub/ZamiBeDayki002.pdf
ژماره سێ http://rawij.com/kurdi/PDF/eyub/ZamiBeDayki003.pdf
به هۆی نه‌بوونی کات ته‌نیا سێ ژماره‌ی ئه‌م گۆڤاره‌م ده‌رکرد و له‌واندا هه‌وڵم داوه زۆر ئازادانه هه‌ندێک بابه‌تی گرنگ بوروژێنم و کۆمه‌ڵێکیش ڕه‌خنه بێنمه پێشه‌وه و به سه‌ربه‌خۆترین گۆڤاری کوردستان و جیهانم ناو لێ بردووه و پێشم وایه که ئه‌و ئیدیعایه‌م ڕاسته و چوونکو گۆڤاره‌کان بۆ هیچ لایه‌نێک نه‌نووسراون و له هه‌موو بواره‌کاندا ته‌نیا تاکی خۆم به‌شدار بووم و ته‌نیا بۆ پشتیوانی له مافه ڕه‌واکانی گه‌لی کوردستان نووسراون!
ئێستاش ئێوه ئه‌توانن گۆڤاره‌کان له‌م ئادڕه‌سانه بخوێننه‌وه یا کۆپییان بکه‌ن!
ژماره یه‌ک http://rawij.com/kurdi/PDF/eyub/Zamekani.pdf
ژماره دوو http://rawij.com/kurdi/PDF/eyub/ZamiBeDayki002.pdf
ژماره سێ http://rawij.com/kurdi/PDF/eyub/ZamiBeDayki003.pdf
به هۆی نه‌بوونی کات ته‌نیا سێ ژماره‌ی ئه‌م گۆڤاره‌م ده‌رکرد و له‌واندا هه‌وڵم داوه زۆر ئازادانه هه‌ندێک بابه‌تی گرنگ بوروژێنم و کۆمه‌ڵێکیش ڕه‌خنه بێنمه پێشه‌وه و به سه‌ربه‌خۆترین گۆڤاری کوردستان و جیهانم ناو لێ بردووه و پێشم وایه که ئه‌و ئیدیعایه‌م ڕاسته و چوونکو گۆڤاره‌کان بۆ هیچ لایه‌نێک نه‌نووسراون و له هه‌موو بواره‌کاندا ته‌نیا تاکی خۆم به‌شدار بووم و ته‌نیا بۆ پشتیوانی له مافه ڕه‌واکانی گه‌لی کوردستان نووسراون!
۱۳۸۸ دی ۱۵, سه‌شنبه
ڕه‌خنه یان پێداهه‌ڵگوتن؟!
ئه‌یوب ره‌حمانی
ڕه‌وڕه‌وه‌ی به‌ره‌وچوونه پێشی کۆمه‌ڵگه، وه‌ک ئۆتومۆبیلێک بێنه‌پێش چاوی خۆت. ئه‌م ماشینی کۆمه‌ڵگه‌یه بۆ به‌ره‌و پێشه‌وه ڕۆیشتن و پێوانی زه‌مان و شوێن پێویستی به وزه‌یه و ئه‌م وزه‌ش ده‌توانێت له زۆر شت پێکبێت. یه‌ک له‌وانه هێزی مرۆڤییه. هێزێکی مرۆڤیی ته‌ندروست ده‌توانێت سوته‌مه‌نییه‌ک یا به‌نزینێکی پاک بێت که ڕۆن و ئاو و خه‌وش و خۆڵی تێدا نییه و له‌مبوارانه‌دا پاک و خاوێن بێت و سروشتییه که هه‌تا ئه‌م به‌نزینه پاکتر بێت، ئه‌وا ئه‌م ماشینی کۆمه‌ڵگه‌یه‌ش، باشتر کار ده‌کات و به هێزتره و هه‌روه‌ها زووتر و بێ کێشه‌تر ده‌ڕواته پێش و ده‌گاته ئامانج. ڕه‌خنه له‌م نموویه‌دا جێگه‌ی فیلته‌ری هه‌یه که کۆمه‌ڵگه پاک و خاوێن ده‌کاته‌وه. پێویستیی ڕه‌خنه‌گرتن و هه‌ڵوێستێکی ڕه‌خنه‌گرانه ئه‌گه‌رچی بارێکی نێگه‌تیڤانه‌ی هه‌یه و به یه‌که‌مین روانین وا ده‌رده‌که‌وێت که کارێکی خراپ و دوژمنکارانه بێت، به‌ڵام به ته‌واوه‌تیی به پێچه‌وانه‌ی ئه‌م بۆچوونه‌یه و ڕه‌خنه نه‌ته‌نیا خراپ و تێکده‌رانه نییه، به‌ڵکو هه‌ڵوێستێکی گه‌شه‌پێده‌ر، نوێکار، دۆزینه‌وه‌ی هه‌ڵه‌ناوخۆییه‌کان، ناساندنی لایه‌نی ناخۆشه‌ویستیی که‌سێک یا ڕێکخراوه‌یه‌که و هه‌ر ئه‌مه‌ش به مانای پاککردنه‌وه‌ی کۆمه‌ڵگه، یان مرۆڤه له هه‌ڵه و پیسی و پۆخڵیی، له ئه‌نجامدا به مانای ئاڵوگۆڕپێکهێنانه و له خزمه‌ت گه‌شه‌ی کۆمه‌ڵگه‌دایه.
هه‌ر کات که‌سێک یا لایه‌نێک ڕه‌خنه‌یه‌ک ئاراسته‌ی ده‌کرێت، پێویسته به دڵفراوانی ڕه‌خنه‌که ببیستێت و هیچ بیر له‌وه نه‌کاته‌وه که ئه‌وا ڕه‌خنه‌گر دوژمنایه‌تی ده‌کات، به‌ڵکو فارس گوته‌نی: ''به فاڵی نیکی بگرێت'' و هه‌وڵ بدات بۆ ڕاستکردنه‌وه‌ی ئه‌و خاڵه‌ی که ڕه‌خنه‌ی ئاراسته‌کراوه، یان ئه‌گه‌ر ڕه‌خنه‌که به هه‌ڵه ده‌زانێت، له بۆچوونێک و تێڕوانینێکی دیکه‌وه ده‌توانێت خاڵی ڕه‌خنه لێگیراو روونبکاته‌وه، ئه‌وا باشتره ئه‌و کاره بکات و ڕونی بکاته‌وه که ئه‌گه‌ر له تێڕوانینێکه‌وه ڕه‌خنه‌یه‌ک له شتێک ده‌گیرێت، ئه‌وا له تێڕوانینێکی دیکه‌وه جێگه‌ی ڕه‌خنه نییه و ڕونکردنه‌وه‌کانی خۆی له‌وبواره‌دا پێشکێش به ڕه‌خنه‌گر یا کۆمه‌ڵگه بکات. به‌م شێوه ده‌بینین که‌شێکی ململانێی سیاسی و پاگژ و سازنده پێکدێت و هه‌موان له یه‌کتر ده‌گه‌ن و باس و لێکدانه‌وه‌یه‌کی به‌که‌ڵک پێکدێت، که هه‌موان ده‌توانن شتی لێ فێرببن و قازانج به هه‌موان ده‌گه‌یه‌نێت. ئه‌ڵبه‌ت پاکانه‌کردن ناچێته ئه‌م خانه‌وه، به‌ڵکو پاکانه‌کردن ده‌چێته خانه‌ی خۆدزینه‌وه له ڕه‌خنه!
هه‌ر کات کۆمه‌ڵگه‌یه‌ک به‌م ئاسته له هۆشیاریی بگات و هه‌موو ڕه‌خنه‌یه‌ک به‌م شێوه‌یه هه‌ڵسوکه‌وتی له‌گه‌ڵ بکرێت، یا ڕه‌خنه‌که به دڵفراوانی وه‌ربگیرێت و هه‌وڵی چاکبوون بدرێت، یان روونکردنی له سه‌ر بدرێت، ئه‌وا به دڵنیاییه‌وه‌د ده‌توانین بڵێین که ئه‌م کۆمه‌ڵگه‌یه ده‌توانێت هه‌ڵگری باری قورستری دێمۆکڕاسی و پێشکه‌وتن و گه‌شه بێت و، وه‌ها کۆمه‌ڵگه‌یه‌ک مه‌حکوم ده‌بێت به سه‌رکه‌وتن و هیچ ڕێگه‌یه‌کی دیکه‌ی نییه، مه‌گه‌ر بۆ پێشه‌وه و بۆ پێگه‌یشتن و وه‌ده‌ستهێنانی لووتکه‌ی ئاسۆکان و ئامانجه‌کان. دیاره به پێچه‌وانه‌ی ئه‌مه‌ش هه‌ر راسته و ئه‌گه‌ر هه‌ر ڕه‌خنه‌یه‌ک، هه‌ر له سه‌ره‌تاوه به دوژمنکاریی بژمێردرێت و ئه‌و خاڵه‌ی ڕه‌خنه‌یلێگیراوه، ئاڵوگۆڕی تێدا پێکنه‌یه و هه‌روه‌ک خۆی بمێنێته‌وه و هیچ ڕونکردنه‌وه‌یه‌کیشی له‌سه‌ر نه‌درێت و لایه‌نه ڕه‌خنه‌گره‌که‌ی به هیچ بزانرێت و له گه‌ڵ ڕه‌خنه‌گر بکه‌وێته دژایه‌تییه‌وه و هه‌وڵی سووککرنی ڕه‌خنه‌گر له کۆمه‌ڵگه‌دا بدات، ئه‌وا که‌شیکی ناخۆش و نادۆستانه و تێکده‌رانه ده‌خوڵقێت، که هیچ یارمه‌تییه‌ک به کۆمه‌ڵگه و مرۆڤایه‌تیش ناگه‌یه‌نێت. وه‌ها کۆمه‌ڵگه‌یه‌ک نه ته‌نیا پێش ناکه‌وێت و گه‌شه ناکات، به‌ڵکو له جێگه‌ی خۆیدا چه‌ق ده‌به‌ستێت و کۆمه‌ڵگه‌یه‌کی ناته‌ندروست پێکدێت! ئه‌و کۆمه‌ڵگه‌یه‌ی ڕه‌خنه‌گر یان کاریکاتێریستی نییه، کۆمه‌ڵگه‌یه‌کی چه‌قیوه و وه‌ک ئاوی په‌نگخواردوو وایه که پاش ماوه‌یه‌ک بۆگه‌ن ده‌کات و کرم هه‌ڵدێنێت. کۆمه‌ڵگه نابێت بێجووله بێت و ناشبێت به‌ره‌وه دواوه هه‌نگاو هه‌ڵبگرێت، به‌ڵکو ده‌بێ به‌ره‌و پێشه‌وه بڕوات و ئه‌مکاره‌ش ته‌نیا کاتێک پێکدێت که ئه‌و کۆمه‌ڵگه‌یه، یان ئه‌و حیزب و ڕێکخراوه‌یه ڕه‌خنه‌گر یا کاریکاتێریستی زۆر بێت. به مانایه‌کی دیکه ڕه‌خنه‌گر خێراکه‌ره‌وه‌ی ئاڵوگۆڕه‌کان و پێشکه‌وتنه‌کانه. ڕێز له ڕه‌خنه‌گره‌کانتان بگرن با ڕه‌خنه‌گر زیادبن، بۆ ئه‌وه‌ی کۆمه‌ڵگه‌که‌مان پێش بکه‌وێت!!
خاڵێکی دیکه له‌م پێوه‌ندییه‌دا، پێداهه‌ڵگوتن وستایشکردنه، که ئه‌میش هه‌روه‌ک ڕه‌خنه لایه‌نی باش و پۆزه‌تیڤی هه‌یه و لایه‌نی خراپ و نێگه‌تیڤیش! له پێشدا ئه‌مه بڵێم، ئه‌گه‌ر ڕه‌خنه وه‌ک فیلته‌رێک وابێت که کۆمه‌ڵگه له خراپه و هه‌ڵه پاک ده‌کاته‌وه، ئه‌وا ستایشکردن و سوپاسبێژیی، ماتۆڕێکی بێ فیلته‌ره که هه‌رچی به‌نزینی پیس و پۆخه‌ڵ هه‌بێت به بێ فیلته‌ر و به‌بێ ڕه‌خنه‌لێگرتن ده‌چێته نێو ماتۆڕه‌که و، ئه‌و ماتۆڕه پاش ماوه‌یه‌ک له‌کار ده‌که‌وێت و پێویسته هه‌مدیسان پاک بکرێته‌وه.
کاتێک ئێمه باس له چاکه و زانایی خۆمان ده‌که‌ین، مانای وایه هیچ که‌م و کورتیمان نییه. کاتێک به گه‌وره‌ی و لێهاتوویی کۆمه‌ڵگه‌یه‌ک، یان حیزب و ڕێکخراوه‌یه‌ک هه‌ڵده‌ڵێین، مانای وایه که ئه‌و کۆمه‌ڵگه‌یه، یان ئه‌و حیزب و ڕێکخراوه هیچ که‌مایه‌سییه‌کیان تێدا نییه و پێویست به به گۆڕان ناکه‌ن و ده‌بێت هه‌ر به‌و شێوه‌یه‌ی که هه‌ن بمێننه‌وه. واته ئه‌م زه‌لکاوه نابێت ئاوی لێبڕوات و ناشبێت ئاوی پێ زیاد ببێت، له کاتێکدا سروشتی ئاو پێمان ده‌ڵێت، بۆ ئه‌وه‌ی بۆگه‌ن نه‌کات، ده‌بێ رانه‌وه‌ستێت. من پێموایه پێداهه‌ڵگوتن و هاندان تا ئه‌و جێگه‌یه باشه که پێی ڕازی نه‌بین، و هه‌وڵبده‌ین خۆمان چاکتر بکه‌ین. واته هه‌ر ده‌گه‌ڕێینه‌وه سه‌ر ڕه‌خنه.
لێره‌دا، باس له‌وه بکه‌ین چۆن ده‌توانین له خۆمان ره‌خنه بگرین! ڕه‌خنه‌یه‌ک که خۆمان ئاراسته‌ی خۆمانی ده‌که‌ین، پێش ئه‌وه‌ی ڕه‌خنه‌گرێک له ده‌ره‌وه‌ی خۆمان ڕه‌خنه‌مان ئاراسته بکات. ماوه‌یه‌ک له‌مه‌وبه‌ر خانمی میته‌ران چووه هه‌ولێر و هه‌ندێک باسی پێشکه‌وتنی هه‌رێمی باشوری کوردستانی کرد، هاوکات کۆمه‌ڵێکیش ڕه‌خنه‌ی ئاراسته‌ی حکومه‌تی هه‌رێم کرد، که وه‌ک دیتمان به دڵفراوانی وه‌رگیرا. بێشک وه‌ها ڕه‌خنه‌گه‌لێک ڕێخۆشکه‌رن بۆ دیتنی که‌موکوڕییه‌کان و بۆ باشترکردنی کۆمه‌ڵگه. خۆزگه ئێمه ته‌نیا گوێمان له ڕه‌خنه‌گرانی ده‌ره‌کی و به ناوبانگ نه‌گرتایه، به‌ڵکو گوێمان بۆ ڕه‌خنه‌گرانی ناوخۆییش شل بکردبایه و ڕه‌خنه‌گرانی خۆماڵیشمان به هه‌ند وه‌ربگرتایه و ئه‌وانیشمان ئه‌وه‌نده به جدی بگڕتایه، هه‌ر وه‌ک چۆن خانمی میته‌رانمان به جدی وه‌رگرت! هه‌ر ئه‌مه خۆی ڕه‌خنه‌یه‌کی خۆماڵی بوو!
به‌گشتی ڕه‌خنه پێویسته بۆ کۆمه‌ڵگه، ستایشکردن و پێداهه‌ڵگوتنیش تا ئه‌و جێیه باشه که پێی ڕازی نه‌بین و پێمانوابێت که ده‌توانین باشتریش بین. له وه‌رزشدا ئه‌گه‌ر باشین و هانده‌درێین، ده‌توانین باشتر بین، له خوێندندا ده‌توانین زیره‌کتر بین، له هونه‌ردا ده‌توانین کاری باشتر و جوانتر بخوڵقێنین، له بازرگانیدا ده‌توانین کاری گه‌وره‌تر بکه‌ین، له دێمۆکڕاسیدا ده‌توانین دڵفراوانتر و ئیده‌ئالیستر بین و له چوارچێوه‌ی تێۆری بێینه ده‌رێ و به کرده‌وه‌ش دێمۆکڕات بین و ڕێگه به خه‌ڵکانی دیکه‌ش بده‌ین بێنه پێش. له کاری حیزبی و حیزبایه‌تیکردندا جه‌ماوه‌ریتر بین. ئه‌مه‌ش کاتێک مسۆ‌گه‌ر ده‌بێت که نه‌ته‌وه‌یی بین، نه‌ک ته‌نیا حیزبی بین و هتد...!
جێی ئاماژه‌یه که ئامۆژگاریکردنمان وه‌ک ئه‌وه‌ی که هه‌ندێک له ڕۆشنبیرانی نه‌ته‌وه‌ی داگیرکه‌ری کوردستان ده‌یکه‌ن، ناچنه هیچکام له خانه‌ی ڕه‌خنه و پێداهه‌ڵگوتنه‌وه، به‌ڵکو ده‌چنه خانه‌ی شۆڤینیزمه‌وه و هیچ جۆره دڵسۆزییه‌ک له‌و ئامۆژگارییانه‌دا نابیندرێن!
له کۆتاییدا ده‌مه‌وێت بڵێم که ئه‌من ڕێگه‌ی ڕه‌خنه‌م گرتۆته پێش، بۆ ئه‌وه‌ی له خه‌می چوونه پێشه‌وه‌ی کۆمه‌ڵگه‌که‌مدام!
18ی ڕه‌زبڕی 2709
هه‌ر کات که‌سێک یا لایه‌نێک ڕه‌خنه‌یه‌ک ئاراسته‌ی ده‌کرێت، پێویسته به دڵفراوانی ڕه‌خنه‌که ببیستێت و هیچ بیر له‌وه نه‌کاته‌وه که ئه‌وا ڕه‌خنه‌گر دوژمنایه‌تی ده‌کات، به‌ڵکو فارس گوته‌نی: ''به فاڵی نیکی بگرێت'' و هه‌وڵ بدات بۆ ڕاستکردنه‌وه‌ی ئه‌و خاڵه‌ی که ڕه‌خنه‌ی ئاراسته‌کراوه، یان ئه‌گه‌ر ڕه‌خنه‌که به هه‌ڵه ده‌زانێت، له بۆچوونێک و تێڕوانینێکی دیکه‌وه ده‌توانێت خاڵی ڕه‌خنه لێگیراو روونبکاته‌وه، ئه‌وا باشتره ئه‌و کاره بکات و ڕونی بکاته‌وه که ئه‌گه‌ر له تێڕوانینێکه‌وه ڕه‌خنه‌یه‌ک له شتێک ده‌گیرێت، ئه‌وا له تێڕوانینێکی دیکه‌وه جێگه‌ی ڕه‌خنه نییه و ڕونکردنه‌وه‌کانی خۆی له‌وبواره‌دا پێشکێش به ڕه‌خنه‌گر یا کۆمه‌ڵگه بکات. به‌م شێوه ده‌بینین که‌شێکی ململانێی سیاسی و پاگژ و سازنده پێکدێت و هه‌موان له یه‌کتر ده‌گه‌ن و باس و لێکدانه‌وه‌یه‌کی به‌که‌ڵک پێکدێت، که هه‌موان ده‌توانن شتی لێ فێرببن و قازانج به هه‌موان ده‌گه‌یه‌نێت. ئه‌ڵبه‌ت پاکانه‌کردن ناچێته ئه‌م خانه‌وه، به‌ڵکو پاکانه‌کردن ده‌چێته خانه‌ی خۆدزینه‌وه له ڕه‌خنه!
هه‌ر کات کۆمه‌ڵگه‌یه‌ک به‌م ئاسته له هۆشیاریی بگات و هه‌موو ڕه‌خنه‌یه‌ک به‌م شێوه‌یه هه‌ڵسوکه‌وتی له‌گه‌ڵ بکرێت، یا ڕه‌خنه‌که به دڵفراوانی وه‌ربگیرێت و هه‌وڵی چاکبوون بدرێت، یان روونکردنی له سه‌ر بدرێت، ئه‌وا به دڵنیاییه‌وه‌د ده‌توانین بڵێین که ئه‌م کۆمه‌ڵگه‌یه ده‌توانێت هه‌ڵگری باری قورستری دێمۆکڕاسی و پێشکه‌وتن و گه‌شه بێت و، وه‌ها کۆمه‌ڵگه‌یه‌ک مه‌حکوم ده‌بێت به سه‌رکه‌وتن و هیچ ڕێگه‌یه‌کی دیکه‌ی نییه، مه‌گه‌ر بۆ پێشه‌وه و بۆ پێگه‌یشتن و وه‌ده‌ستهێنانی لووتکه‌ی ئاسۆکان و ئامانجه‌کان. دیاره به پێچه‌وانه‌ی ئه‌مه‌ش هه‌ر راسته و ئه‌گه‌ر هه‌ر ڕه‌خنه‌یه‌ک، هه‌ر له سه‌ره‌تاوه به دوژمنکاریی بژمێردرێت و ئه‌و خاڵه‌ی ڕه‌خنه‌یلێگیراوه، ئاڵوگۆڕی تێدا پێکنه‌یه و هه‌روه‌ک خۆی بمێنێته‌وه و هیچ ڕونکردنه‌وه‌یه‌کیشی له‌سه‌ر نه‌درێت و لایه‌نه ڕه‌خنه‌گره‌که‌ی به هیچ بزانرێت و له گه‌ڵ ڕه‌خنه‌گر بکه‌وێته دژایه‌تییه‌وه و هه‌وڵی سووککرنی ڕه‌خنه‌گر له کۆمه‌ڵگه‌دا بدات، ئه‌وا که‌شیکی ناخۆش و نادۆستانه و تێکده‌رانه ده‌خوڵقێت، که هیچ یارمه‌تییه‌ک به کۆمه‌ڵگه و مرۆڤایه‌تیش ناگه‌یه‌نێت. وه‌ها کۆمه‌ڵگه‌یه‌ک نه ته‌نیا پێش ناکه‌وێت و گه‌شه ناکات، به‌ڵکو له جێگه‌ی خۆیدا چه‌ق ده‌به‌ستێت و کۆمه‌ڵگه‌یه‌کی ناته‌ندروست پێکدێت! ئه‌و کۆمه‌ڵگه‌یه‌ی ڕه‌خنه‌گر یان کاریکاتێریستی نییه، کۆمه‌ڵگه‌یه‌کی چه‌قیوه و وه‌ک ئاوی په‌نگخواردوو وایه که پاش ماوه‌یه‌ک بۆگه‌ن ده‌کات و کرم هه‌ڵدێنێت. کۆمه‌ڵگه نابێت بێجووله بێت و ناشبێت به‌ره‌وه دواوه هه‌نگاو هه‌ڵبگرێت، به‌ڵکو ده‌بێ به‌ره‌و پێشه‌وه بڕوات و ئه‌مکاره‌ش ته‌نیا کاتێک پێکدێت که ئه‌و کۆمه‌ڵگه‌یه، یان ئه‌و حیزب و ڕێکخراوه‌یه ڕه‌خنه‌گر یا کاریکاتێریستی زۆر بێت. به مانایه‌کی دیکه ڕه‌خنه‌گر خێراکه‌ره‌وه‌ی ئاڵوگۆڕه‌کان و پێشکه‌وتنه‌کانه. ڕێز له ڕه‌خنه‌گره‌کانتان بگرن با ڕه‌خنه‌گر زیادبن، بۆ ئه‌وه‌ی کۆمه‌ڵگه‌که‌مان پێش بکه‌وێت!!
خاڵێکی دیکه له‌م پێوه‌ندییه‌دا، پێداهه‌ڵگوتن وستایشکردنه، که ئه‌میش هه‌روه‌ک ڕه‌خنه لایه‌نی باش و پۆزه‌تیڤی هه‌یه و لایه‌نی خراپ و نێگه‌تیڤیش! له پێشدا ئه‌مه بڵێم، ئه‌گه‌ر ڕه‌خنه وه‌ک فیلته‌رێک وابێت که کۆمه‌ڵگه له خراپه و هه‌ڵه پاک ده‌کاته‌وه، ئه‌وا ستایشکردن و سوپاسبێژیی، ماتۆڕێکی بێ فیلته‌ره که هه‌رچی به‌نزینی پیس و پۆخه‌ڵ هه‌بێت به بێ فیلته‌ر و به‌بێ ڕه‌خنه‌لێگرتن ده‌چێته نێو ماتۆڕه‌که و، ئه‌و ماتۆڕه پاش ماوه‌یه‌ک له‌کار ده‌که‌وێت و پێویسته هه‌مدیسان پاک بکرێته‌وه.
کاتێک ئێمه باس له چاکه و زانایی خۆمان ده‌که‌ین، مانای وایه هیچ که‌م و کورتیمان نییه. کاتێک به گه‌وره‌ی و لێهاتوویی کۆمه‌ڵگه‌یه‌ک، یان حیزب و ڕێکخراوه‌یه‌ک هه‌ڵده‌ڵێین، مانای وایه که ئه‌و کۆمه‌ڵگه‌یه، یان ئه‌و حیزب و ڕێکخراوه هیچ که‌مایه‌سییه‌کیان تێدا نییه و پێویست به به گۆڕان ناکه‌ن و ده‌بێت هه‌ر به‌و شێوه‌یه‌ی که هه‌ن بمێننه‌وه. واته ئه‌م زه‌لکاوه نابێت ئاوی لێبڕوات و ناشبێت ئاوی پێ زیاد ببێت، له کاتێکدا سروشتی ئاو پێمان ده‌ڵێت، بۆ ئه‌وه‌ی بۆگه‌ن نه‌کات، ده‌بێ رانه‌وه‌ستێت. من پێموایه پێداهه‌ڵگوتن و هاندان تا ئه‌و جێگه‌یه باشه که پێی ڕازی نه‌بین، و هه‌وڵبده‌ین خۆمان چاکتر بکه‌ین. واته هه‌ر ده‌گه‌ڕێینه‌وه سه‌ر ڕه‌خنه.
لێره‌دا، باس له‌وه بکه‌ین چۆن ده‌توانین له خۆمان ره‌خنه بگرین! ڕه‌خنه‌یه‌ک که خۆمان ئاراسته‌ی خۆمانی ده‌که‌ین، پێش ئه‌وه‌ی ڕه‌خنه‌گرێک له ده‌ره‌وه‌ی خۆمان ڕه‌خنه‌مان ئاراسته بکات. ماوه‌یه‌ک له‌مه‌وبه‌ر خانمی میته‌ران چووه هه‌ولێر و هه‌ندێک باسی پێشکه‌وتنی هه‌رێمی باشوری کوردستانی کرد، هاوکات کۆمه‌ڵێکیش ڕه‌خنه‌ی ئاراسته‌ی حکومه‌تی هه‌رێم کرد، که وه‌ک دیتمان به دڵفراوانی وه‌رگیرا. بێشک وه‌ها ڕه‌خنه‌گه‌لێک ڕێخۆشکه‌رن بۆ دیتنی که‌موکوڕییه‌کان و بۆ باشترکردنی کۆمه‌ڵگه. خۆزگه ئێمه ته‌نیا گوێمان له ڕه‌خنه‌گرانی ده‌ره‌کی و به ناوبانگ نه‌گرتایه، به‌ڵکو گوێمان بۆ ڕه‌خنه‌گرانی ناوخۆییش شل بکردبایه و ڕه‌خنه‌گرانی خۆماڵیشمان به هه‌ند وه‌ربگرتایه و ئه‌وانیشمان ئه‌وه‌نده به جدی بگڕتایه، هه‌ر وه‌ک چۆن خانمی میته‌رانمان به جدی وه‌رگرت! هه‌ر ئه‌مه خۆی ڕه‌خنه‌یه‌کی خۆماڵی بوو!
به‌گشتی ڕه‌خنه پێویسته بۆ کۆمه‌ڵگه، ستایشکردن و پێداهه‌ڵگوتنیش تا ئه‌و جێیه باشه که پێی ڕازی نه‌بین و پێمانوابێت که ده‌توانین باشتریش بین. له وه‌رزشدا ئه‌گه‌ر باشین و هانده‌درێین، ده‌توانین باشتر بین، له خوێندندا ده‌توانین زیره‌کتر بین، له هونه‌ردا ده‌توانین کاری باشتر و جوانتر بخوڵقێنین، له بازرگانیدا ده‌توانین کاری گه‌وره‌تر بکه‌ین، له دێمۆکڕاسیدا ده‌توانین دڵفراوانتر و ئیده‌ئالیستر بین و له چوارچێوه‌ی تێۆری بێینه ده‌رێ و به کرده‌وه‌ش دێمۆکڕات بین و ڕێگه به خه‌ڵکانی دیکه‌ش بده‌ین بێنه پێش. له کاری حیزبی و حیزبایه‌تیکردندا جه‌ماوه‌ریتر بین. ئه‌مه‌ش کاتێک مسۆ‌گه‌ر ده‌بێت که نه‌ته‌وه‌یی بین، نه‌ک ته‌نیا حیزبی بین و هتد...!
جێی ئاماژه‌یه که ئامۆژگاریکردنمان وه‌ک ئه‌وه‌ی که هه‌ندێک له ڕۆشنبیرانی نه‌ته‌وه‌ی داگیرکه‌ری کوردستان ده‌یکه‌ن، ناچنه هیچکام له خانه‌ی ڕه‌خنه و پێداهه‌ڵگوتنه‌وه، به‌ڵکو ده‌چنه خانه‌ی شۆڤینیزمه‌وه و هیچ جۆره دڵسۆزییه‌ک له‌و ئامۆژگارییانه‌دا نابیندرێن!
له کۆتاییدا ده‌مه‌وێت بڵێم که ئه‌من ڕێگه‌ی ڕه‌خنه‌م گرتۆته پێش، بۆ ئه‌وه‌ی له خه‌می چوونه پێشه‌وه‌ی کۆمه‌ڵگه‌که‌مدام!
18ی ڕه‌زبڕی 2709
اشتراک در:
پست‌ها (Atom)
